Avrupa çöküşte: AB ülkelerinin yarısı borç batağında

Kovid-19 salgını Avrupa Birliği’nin ayarların bozdu. Salgının beraberinde getirdiği kısıtlamalardan dolayı ekonomileri zor duruma düşen birlik üyesi ülkelerin uymaları gereken kuralları (Maasricht kriterini) askıya alan Avrupa Birliği’nin bu iltiması, kıta ülkelerinin borç batağını daha da arttırdı.

Avrupa, salgın kaynaklı krizlerin etkisiyle borç içinde yüzüyor. Avrupa Birliği kurallarına göre, üye ülkelerde kamu borcunun gayrisafi milli hasılaya oranının yüzde 60’ı geçememesi gerekiyor. Ancak Avrupa İstatistik Ofisi (Eurostat) 2021 yılı üçüncü çeyrek verilerine göre; Avro Bölgesi üyesi 28 ülkeden 14’ünün borcu kriterlerin çok üzerine çıktı.

Eurostat verilerine göre, Avro Bölgesi’nde kamu borcunun GSYH’ye oranı üçüncü çeyrek itibariyle yüzde 97,7 seviyesinde bulunuyor. Söz konusu oran 2020’nin üçüncü çeyreğinde AB’de yüzde 89,2, Avro Bölgesi’nde yüzde 96,6 seviyesinde gerçekleşmişti. Avrupa Birliği tarafından 1993 yılında devreye alınan Maastricht Kriterleri’ne göre AB üyesi ülkelerde kamu borcunun GSYH’sına oranının yüzde 60’ı aşmaması gerekiyor.

EN AĞIR YÜK YUNANİSTAN’IN

AB üyesi ülkeler arasında 2021 yılının üçüncü çeyreğinde kamu borcunun GSYH’ye oranının en fazla olduğu ülke yüzde 200,7 ile Yunanistan oldu. Yunanistan’ı, yüzde 155,3 ile İtalya, yüzde 130,5 ile Portekiz, yüzde 121,8 ile İspanya, yüzde 116 ile Fransa, yüzde 111,4 ile Belçika ve yüzde 109,6 ile Güney Kıbrıs Rum Yönetimi izledi.

Söz konusu dönemde kamu borcunun GSYH’ye oranının en az olduğu ülkeler ise yüzde 19,6 ile Estonya, yüzde 24,2 ile Bulgaristan ve yüzde 25,3 ile Lüksemburg olarak belirlendi. AB üyesi 28 ülkeden 14’ünün Maastricht Kriteri olan yüzde 60 seviyesini aşması dikkatlerden kaçmadı.

BORCU BOYUNU AŞANLARI GİZLİYOR

Avrupa Birliği’nde geçen yılın ikinci çeyreğinde yüzde 5,8 olan bütçe açığının GSYH’ye oranı, üçüncü çeyrekte yüzde 3,7 seviyesine geriledi. Avro Bölgesi’nde bütçe açığının GSYH’ye oranı ise aynı dönemde yüzde 6,4’ten yüzde 4’e düştü. Bu oran 2020’nin üçüncü çeyreğinde AB’de yüzde 6, Avro Bölgesi’nde yüzde 6,4 seviyesinde gerçekleşmişti.

Ülke bazında bakıldığında bütçe açığının GSYH’ye oranının en yüksek olduğu ülkeler yüzde 8,1 ile Malta, yüzde 7,3 ile İspanya, yüzde 7,1 ile Romanya ve yüzde 6,6 ile Belçika oldu. Eurostat tarafından açıklanan verilerde yüksek borç ve bütçe açığı olan ülkeler arasında yer alan Yunanistan, Hırvatistan, Kıbrıs Rum Kesimi ve İtalya’ya yer verilmemesi dikkat çekti.

AB tarafından 1993 yılında uygulamaya alınan Maastricht Kriterleri üye ülkelerin bütçe açıklarının GSYH’lerinin yüzde 3’ünü, en düşük ve en yüksek enflasyon oranı farkının yüzde 1,5’i geçmemesi şartı yer alıyor.

Enflasyon da tarihi zirvede

Avro Bölgesi’nde, aralık ayında yıllık enflasyon enerji fiyatlarındaki yükselişin etkisiyle yüzde 5’e çıktı. Bu oran, Avrupa İstatistik Ofisi (Eurostat)’ın Avro bölgesi enflasyon verisini toplandığı son 25 yılın en yüksek seviyesi oldu.

Avrupa Birliği enflasyonu ise aralıkta yüzde 5,3’e ulaştı. Enflasyon Almanya’da yüzde 5,7, Fransa’da yüzde 3,4, İspanya’da yüzde 6,6, İtalya’da yüzde 4,2, Hollanda’da yüzde 6,4, Belçika’da yüzde 6,6 , Polonya’da yüzde 8, Litvanya’da yüzde 10,7 ve Estonya’da yüzde 12 seviyesinde belirlendi.

BU TABLO 13 AYDA OLUŞTU

Söz konusu enflasyon oranı 2020 yılının aralık ayında Almanya’da yüzde eksi 0,7, Fransa’da sıfır, İtalya’da yüzde eksi 0,3, İspanya’da yüzde eksi 0,6, Avro Bölgesi’nde yüzde eksi 0,3, AB’de yüzde 0,3 seviyesinde gerçekleşmişti. Enflasyon, Avrupa Merkez Bankası’nın (ECB) yüzde 2’lik hedefinin çok üzerine çıkmış oldu.

Şartlar esnetildi harcamalar arttı

Maastricht Kriterleri’nde belirlenen şartlar yerine getirilmediğinde uygulanacak tedbirlerin AB Komisyonu’na bildirilmesi ve etkin mücadelenin yapılması gerekiyor. Aksi takdirde söz konusu ülkeye yönelik “aşırı açık prosedürü” adlı disiplin süreci uygulanabiliyor. Disiplin süreci sonunda ülkeye ekonomik yaptırımlar söz konusu oluyor. AB üyesi ülkeler, daha önce salgın nedeniyle söz konusu kuralları askıya alma kararı almış ve kamu harcamalarını hızla yükseltmişti.

Yeni Şafak - O.G.

- El-Aziz Gazetesi, Dünya bölümünde yayınlandı
https://el-aziz.com/haber/9209051/avrupa-cokuste-ab-ulkelerinin-yarisi-borc-bataginda